اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان و نقش آن در پیشگیری از پوسیدگی دندان و ابتلا به بیماری‌های لثه بر کسی پوشیده نیست، اما شاید همه ما از علائم ناراحتی‌های مختلف دهان و دندان یا تأثیر آنها بر دهان آگاه نباشیم. به همین دلیل در متن حاضر شایع‌ترین مشکلات دهان و دندان، علائم و درمان‌های آنها را به اجمال بررسی می‌کنیم.

فوریت‌های دندان

شکستگی یا ترک خوردن شدید دندان

چنانچه پوسیدگی یا آسیب دیدگی دندان آن‌قدر شدید باشد که با پر کردن یا اینلی/ انلی قابل درمان نباشد، دندان با روکش پوشانده می‌شود. روکش برای پایدار کردن و استحکام دندان آسیب دیده طراحی و از فلز یا مواد با زیبایی بیشتری مانند چینی (پرسلن) یا سرامیک ساخته می‌شود.

افتادن دندان

روش‌های مختلفی برای جایگزینی یک یا چند دندان از دست رفته وجود دارد که ایمپلنت و بریج (پل) با پایه ایمپلنت جدیدترین آنها و راه‌حلی  دائمی هستند، البته بیماران می‌توانند از دندان مصنوعی تکه‌ای و کامل متحرک نیز استفاده کنند.

دندان درد

بسیاری از مشکلات دندانی به دندان درد دامن می‌زند. یکی از شایع‌ترین مولدهای دندان درد به جز پوسیدگی عفونت کانال ریشه است. دندانپزشک در عمل عصب کشی بافت عفونی را تمیز می‌کند و کانال را پر می‌کند تا از عفونت مجدد جلوگیری کند.

پوسیدگی و سوراخ شدن دندان

پوسیدگی دندان دومین بیماری شایع است که با اصطلاح کرم خوردگی و سوراخ شدن دندان نیز از آن یاد می‌شود. ما معمولاً فراموش می‌کنیم بعد از صرف غذا یا قبل از خوابیدن مسواک بزنیم، نتیجه این اهمال ابتلا به بعضی ناراحتی‌های دندانی است. چنانچه به خوبی از دندان‌های خود مراقبت نکنیم، پلاک روی دندان جمع می‌شود و در ترکیب با مواد قندی و نشاسته‌ای مصرفی روزانه اسید تولید می‌کند. این اسید به دندان حمله می‌کند. ما تنها زمانی متوجه این فرایند می‌شویم که خیلی دیر شده و دندان پوسیده یا حتی سوراخ شده است.

مراجعه منظم به دندانپزشک، هر شش ماه یک بار جرم گیری در کلینیک دندانپزشکی Tehran smile  و رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان را فراموش نکنید تا به مشکلات دهان و دندان مبتلا نشوید. اگر دندان پوسیده شود، یگانه روش درمان آن برداشتن پوسیدگی و پر کردن و جایگزینی ناحیه پوسیده با مواد محکم است. درد با نزدیکتر شدن پوسیدگی به ریشه دندان شروع می‌شود. عمل ساده پر کردن دندان در این حالت کافی نخواهد بود و باید دندان را روکش یا حتی عصب کشی کرد.

پلاک

پلاک زمانی تشکیل می‌شود که مواد غذایی حاوی کربوهیدرات (قند و نشاسته)، مانند شیر، کشمش، نوشیدنی‌های غیرالکلی، کیک یا آب نبات روی دندان باقی بماند. باکتری‌های موجود در دهان از این مواد تغذیه و اسید تولید می‌کنند. این اسیدها به مرور زمان مینای دندان را تخریب می‌کند و دندان پوسیده می‌شود. پلاک گاهی روی ریشه‌های دندان زیر لثه ایجاد می‌شود و استخوان نگهدارنده دندان را تحلیل می‌برد.

آبسه دندان

آبسه دندان عفونت دردناک در ریشه دندان یا بین لثه و دندان است که عموماً از پوسیدگی شدید دندان ناشی می‌شود. ضربه و آسیب دیدن دندان در اثر شکستگی یا لب پر شدن و ابتلا به بیماری‌های لثوی از دیگر دلایل آبسه کردن دندان است.

دندان درد شدید و مداوم که به صورت درد ضربان‌دار یا تیز و انفجاری یا هنگام جویدن بروز می‌یابد از علائم آبسه دندان است. قرمزی و تورم لثه و ورم کردن فک بالا یا پایین از دیگر علائم عفونت کردن دندان است.

نامرتب و کج بودن دندان‌ها و مشکلات بایت

درحالی‌که فاصله‌های جزیی بین دندانی و نامرتبی اندک دندان‌ها را می‌توان با راه‌حل‌های دندانپزشکی زیبایی مانند ونیر یا باندینگ اصلاح کرد، دندانپزشکان ارتودنسی را برای رفع مشکلات و نامرتبی شدیدتر دندان‌ها توصیه می‌کنند. بیماران امروزه می‌توانند به جای بریس‌های فلزی قدیمی از روش‌های جدیدتری مانند ارتودنسی نامرئی استفاده کنند.

لب پر شدن و فاصله بین دندان

لبخند بسیاری از بیماران به دلیل وجود مشکلات جزیی مانند ناصاف یا لب پر بودن دندان‌ها یا فاصله ناخوشایند بین دندان‌ها بی‌نقص نیست. باندینگ یکی از روش‌های دندانپزشکی زیبایی است که این ایرادهای جزیی را رفع می‌کند. دندانپزشکان ما نقص‌های جزیی را با استفاده از مواد باندینگ همرنگ دندان در عرض چند دقیقه می‌پوشانند.

حساسیت دندان

حساسیت دندان باعث می‌شود تا بیمار با خوردن شیرینی، نوشیدنی‌های گرم یا سرد یا بستنی و تماس با هوای سرد دچار درد و ناراحتی شود. برخی از بیماران دچار حساسیت دندان حتی هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نیز متحمل درد و ناراحتی شوند.

حساسیت دندان: چنانچه پوشش روی عاج (لایه میانی) دندان از بین برود، حساسیت دندانی بروز می‌یابد. عاج بالای خط لثه با مینا و پایین آن با سمنتوم پوشیده می‌شود. عاج از منافذ بسیار ظریفی به نام توبول تشکیل می‌شود. داخل هر توبول یک شاخه عصب وجود دارد که از پالپ (مغز) دندان بیرون می‌آید. چنانچه عاج پوششی نداشته باشد، سرما یا گرما یا فشار شاخه‌های عصب را تحریک می‌کند و حساسیت بروز می‌یابد. حساسیت یک یا چند دندان را درگیر می‌کند.

حساسیت دندان صرف نظر از دلیل آن به راحتی درمان می‌شود. دندانپزشکان کلینیک دندانپزشکی Tehran smile دندان را جرمگیری می‌کنند و سپس وارنیش فلوراید روی دندان می‌زنند. استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید و دهانشویه‌های فلورایددار در منزل نیز حساسیت را کمتر می‌کند. متخصصین Tehran smile شما را در انتخاب خمیردندان و دهانشویه فلورایددار راهنمایی می‌کنند.

حساسیت پالپ دندان: پالپ یا مغز دندان به مرکز دندان گفته می‌شود که رگ‌های خونی و عصب‌های بسیاری در آن وجود دارد. حساسیت پالپ معمولاً فقط یک دندان را درگیر می‌کند و پی‌آمد پوسیدگی یا عفونت، پر کردگی تازه دندان، فشار بیش از حد ناشی از دندان قروچه و ساییدن دندان‌ها روی هم یا ترک خوردن و شکستگی دندان است.

چنانچه عصب دندان آسیب دیده یا مرده باشد، متخصصان کلینیک دندانپزشکی Tehran smile حساسیت پالپ را با عصب کشی درمان می‌کنند. عصب خارج می‌شود و فضای خالی عصب با ماده واکنش ناپذیری به نام گوتا پرکا پر می‌شود.

تغییر رنگ دندان

رنگ دندان به موازات افزایش سن تغییر می‌کند. دلیل اصلی بدرنگ شدن دندان مصرف نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های لکه کننده دندان مانند قهوه، توتون، چای، تمشک، آب نبات و... است. وجود فلوراید بیش از اندازه در آب آشامیدنی نیز دندان را بدرنگ می‌کند و منجر به بروز عارضه‌ای به نام فلوروزیس می‌شود. بنابراین بهتر است به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا جرم گیری دندان با خمیر و وسیله مخصوص پولیش انجام شود. کاهش مصرف خوراکی‌های لکه کننده دندان نیز از بد رنگ شدن دندان جلوگیری می‌کند.

اختلال‌های فک

مفصل فکی ـ گیجگاهی (TMJ) مفصلی است که در محل اتصال استخوان فک به جمجمه قرار دارد. علائمی مانند سر درد، درد فک و گوش درد در صورت هم‌محور نبودن مفصل یا تحمیل فشار شدید بر آن به دلایلی مانند دندان قروچه کردن بروز می‌یابد. خوشبختانه درمان‌های گوناگونی برای اختلال‌های این مفصل وجود دارد که از آن جمله می‌توان به ارتودنسی، استفاده از اصلاح کننده‌های بایت و تکنیک‌های آرام سازی فک اشاره کرد.

دندان قروچه (براکسیسم)

روی هم ساییدن دندان‌ها (براکسیسم یا دندان قروچه) غالباً عادتی غیرارادی است که هنگام خوابیدن انجام می‌شود و باعث آسیب دیدن شدید دندان‌ها و فک می‌شود. اگرچه دندان قروچه را عمدتاً مرتبط با استرس می‌دانند، اما اختلال‌های خواب نیز می‌تواند دلیل دندان قروچه باشد. دندانپزشک درمان مناسب را با توجه به دلیل دندان قروچه انتخاب می‌کند، در هر حال با استفاده از گارد شبانه و محافظ دندان می‌توان هنگام خواب از دندان‌ها محافظت کرد.

بوی بد دهان (هالیتوز)

دهان بدبو یا هالیتوز مشکلی آزاردهنده و خجالت‌آور است. بدبو بودن دهان گاهی دلیل ساده‌ای مانند خوردن پیاز خام با نهار یا خوردن غذای سیردار به عنوان شام دارد. متاسفانه حدود 85 % از ما دچار مشکل بدبویی دهان هستیم که منشأ اصلی آن مشکلات دهان و دندان مانند بیماری‌های لثه، پوسیدگی دندان، خشکی دهان، وجود باکتری روی زبان و سرطان دهان است. استفاده از دهانشویه در چنین شرایطی مشکل را حل نمی‌کند، بلکه فقط بوی بد دهان را برای مدت کوتاهی می‌پوشاند

برچسب: دندان درد،پوسیدگی دندان، عفونت دندان،حساسیت دندان