بیمارانی که دندان خود را روکش می‌کنند باید بدانند چه انتظاراتی می‌توانند از آن داشته باشند و از بهترین روش‌های مراقبت از روکش نیز آگاه باشند. این مقاله مهمترین مولفه‌ها، مانند مراقبت از روکش دندان‌های موقت و دائمی و روش‌های مراقبت از دهان و معاینات دندانپزشکی را دربردارد.

کاربرد روکش دندان چیست؟

اگرچه روکش‌های دندان یکی از شایع‌ترین نوع ترمیم‌های دندانپزشکی هستند، اما بسیاری از افراد هنوز نمی‌دانند که روکش دقیقاً چیست و چرا گاهی اوقات استفاده از آن‌ها ضروری است. یک روکش – در واقع کلاهی است که روی دندان آسیب دیده قرار می‌گیرد – اغلب روش خوبی برای افزایش طول عمر دندان برای سال‌های طولانی به شمار می‌آید.

روکش‌های دندان علاوه بر هدف کاربردی آن‌‌ها از مراقبت و تقویت دندان و افزایش طول عمر آن، از نظر زیبایی نیز مفید هستند. آن‌ها دندان را به شکل و اندازه اولیه خود برمی‌گردانند، در نتیجه ظاهر دندان آسیب دیده بسیار بهبود پیدا می‌کند بنابراین، چه موقعی روکش دندان ضروری است؟ در قسمت زیر مواردی که اغلب روکش دندان توصیه می‌شود آورده شده است:

عصب کشی

چون در روش عصب کشی دندان سوراخ می‌شود، ساختار باقیمانده دندان در معرض شکستگی قرار می‌گیرد. بنابراین، به دلیل تقویت دندان و جلوگیری از شکستن آن، معمولاً پس از درمان عصب کشی استفاده از روکش دندان ضروری است.

حفره‌های بزرگ یا پر کردن

وقتی حفره‌ها آنقدر بزرگ هستند که حداقل نیمی از عرض دندان را گرفته‌اند، اغلب در این موارد روکش لازم است زیرا باقیمانده دندان ضعیف شده و در معرض شکستگی قرار دارد. ‌علاوه بر این، بعضی اوقات نیاز است که پرکردگی‌های قدیمی که قابل اندازه‌گیری هستند با روکش جایگزین بشوند، مخصوصاً اگر در اطراف پرشدگی علائم شکستگی یا فشار مضاعف وجود داشته باشد یا از دندان اصلی فقط کمی باقیمانده باشد.

بهبود ظاهر دندان‌ها

گاهی اوقات، از روکش دندان برای بهبود ظاهر دندان استفاده می‌شود تا دندان‌هایی که تغییر رنگ داده یا از دست رفته‌اند از لحاظ ظاهری مشخص نباشند. همچنین از روکش دندان برای بهبود نمای ظاهری دندان‌هایی که فضای زیادی در بین آن‌ها وجود دارد استفاده می‌شود. روکش دندان روشی محافظه کارانه و موثر برای بهبود لبخند است و در نتیجه باعث افزایش اعتماد به نفس برای بیماران می‌شود.

دندان‌های بیش از حد پوسیده

برخی عوامل باعث ساییدگی بیش از حد دندان‌ها می‌شود و در نهایت نیاز به روکش دارند. به عنوان مثال، بیمارانی که از دندان قروچه - یا فشردن دائم و ساییدن دندان‌ها - رنج می‌برند، با گذشت زمان باعث کوتاه شدن دندان‌ها می‌شود علاوه بر این‌ها، یک رژیم غذایی اسیدی و ریفلاکس دستگاه گوارش باعث فرسایش اسیدی دندان‌ها می‌شود. با گذشت زمان، فرسایش اسیدی منجر به پوسیدگی مینای دندان می‌شود و قسمت‌های نرم دندان‌ در معرض دید باقی می‌ماند. در این موارد اغلب از روکش برای ترمیم دندان استفاده می‌شود.

اقدام پیشگیرانه

تاکنون، ما در مورد مطالبی صحبت کردیم که در آن از روکش دندان برای ترمیم دندان‌های آسیب دیده استفاده شده بود. با این حال، از روکش‌ها به عنوان یک اقدام محافظه کارانه برای جلوگیری از شکستگی دندان‌های ضعیف یا در معرض خطر نیز استفاده می‌شود.

مراقبت از روکش دندان

برای دوام روکش دندان تا جای ممکن باید به طور مرتب مسواک بزنید و البته نخ دندان هم بکشید. هنگام مسواک زدن، به روکش خود و دندان‌های اطراف آن توجه بیشتری داشته باشید همچنین، برای معاینات منظم ‌دندانپزشکی‌ مثل تمیز کردن معمولی دندان، به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

اگر ورزشکار هستید، برای مراقبت از دندان‌های خود محافظ دهان استفاده کنید تا خطر آسیب دیدن دندان‌های شما کاهش پیدا کند.

روکش‌های موقت بین ویزیت‌ها

در روش استاندارد قرار دادن روکش دندان، تقریباً یک دوره انتظار دو هفته‌ای بین دو قرار ملاقات با دندانپزشک وجود دارد تا روکش دندان متناسب با دندان فرد ساخته شود.

در طول این مدت معمولاً یک پر کننده یا روکش موقت روی دندان‌ها قرار داده می‌شود که نیاز به مراقبت خاصی دارد.
به بیماران توصیه می‌شود که غذا خوردن و مسواک زدن را همانند قبل ادامه دهند. البته، باید از نخ دندان استفاده کنند چون ممکن است باعث پرشدن موقت جای دندان یا روکش شود. همچنین بیماران باید توجه داشته باشند که داشتن مقداری حساسیت به دما و غذاهای شیرین کاملا طبیعی است و ممکن است در این مدت احساس ناراحتی نیز بکنند.

استفاده مناسب از روکش دائمی

البته آنچه مهم است این است که بیماران بدانند که یک وسیله مصنوعی مانند روکش دندان نمی‌تواند با مقاومت طبیعی دندان سالم یکسان باشد. بنابراین، باید با احتیاط از آن استفاده شود.

طی مراحل جویدن، روکش نباید تحت فشارهای زیاد قرار گیرد. اجتناب از غذاهای بسیار سخت، مانند پوسته آجیل و نان سفت، به جلوگیری از شکستگی روکش شما کمک می‌کند.

توصیه‌های بهداشت دهان و دندان

اگر روکش دندان به درستی قرار داده شود، طول عمر طولانی بین ۱۰ تا ۱۵ سال دارد، اما فقط در صورتی که به خوبی از آن مراقبت کنید. بنابراین، برای بیمارانی که روکش دندان استفاده می‌کنند لازم است که بهترین روش‌ها را برای مراقبت از روکش دندان و همینطور بقیه دندان‌ها داشته باشند تا طول عمر ترمیم آن‌ها افزایش پیدا کند.

یکی از مهمترین عواملی که در نگهداری صحیح روکش دندان باید مد نظر گرفته شود رعایت اصول بهداشتی دهان و دندان است. با تمیز نگه داشتن دندان‌ها خطر تجمع پلاک و پوسیدگی دندان کاهش می‌یابد.

هر بار که فرد غذا می‌خورد، پلاک دندان شروع به جمع شدن در سطح دندان‌ها و به خصوص نزدیک به شکاف لثه‌ها می‌شود. اگر این پلاک به موقع از روی دندان پاک نشود، باعث بروز اثرات منفی مانند التهاب لثه و پسروی آن می‌شود. این مورد هم از لحاظ زیبایی ظاهر بد و ناخوشایندی دارد و هم باعث بروز درد می‌شود، بخصوص اگر عفونت رخ بدهد.
به ویژه، مهم است که بیماران هر روز دو بار دندان‌های خود را با خمیر دندان‌های حاوی فلوراید مسواک بزنند و برای مراقبت روزانه از نخ دندان استفاده کنند.

معاینات منظم دندانپزشکی

حتی با رعایت موارد بهداشتی مناسب، هنوز هم ممکن است برخی از بیماران دچار عوارض دیگری بشوند. به همین دلیل، معاینات منظم دندانپزشکی برای کنترل و حفظ سلامت روکش دندان و دندان‌های اطراف آن بسیار مهم است تا در صورت نیاز اقدامات لازم انجام بشود. بیماران معمولاً دو بار در سال به چکاپ نیاز دارند، اگرچه این با توجه به شرایط خاص هر فرد متفاوت است.

این معاینات به دندانپزشک کمک می‌کند روکش را به دقت معاینه کند و علائم احتمالی که ممکن است باعث بروز مشکل شوند و دندان‌های اطراف را بررسی کند. همچنین می‌توانید ترمیم دندان خود را به طور حرفه‌ای تمیز کنید و پلاک دندان خود را بردارید.

اگر بیماران در هنگام ملاقات با دندانپزشک متوجه هرگونه ناراحتی نسبت به دندان خود شوند که بیش از چند روز است که طول کشیده، بهتر است برای بررسی وضعیت خود، یک قرار ملاقات با دندانپزشک خود بگذارند. بسیار مهم است که اگر روکش دندان دچار شکستگی شده یا افتاده خود بیمار سعی نکند که آنرا را مجدداً بهم متصل کند و سریعا از مشاوره دندانپزشکی استفاده کند.

روکش دندان چه مدت دوام دارد؟

وقتی به شما می‌گویند برای حفظ دندان به روکش نیاز دارید، بسیار مهم است که قبل از به خطر افتادن دندان، از این روش درمانی استفاده کنید. ممکن است شما بپرسید طول عمر روکش چقدر است؟ مانند بسیاری از موارد دیگر، روکش هم تحت تأثیر ساییدگی قرار می‌گیرد که البته از یک بیمار به بیمار دیگر متفاوت است.

اگر چه روکش‌ها یک روش عالی برای ترمیم دندان‌های شکسته هستند، اما باید ساختار دندان به اندازه کافی برای چسباندن روکش فضا داشته باشد. هنگامی که مشخص شد دندان شما می‌تواند روکش شود، دندانپزشک شما مطمئن می‌شود که روکش به خوبی و همینطور محکم در اطراف دندان قرار گرفته و هیچ منفذ بازی وجود ندارد که منجر به گیر کردن مواد غذایی شود و نخ دندان به راحتی بین دندان‌ها حرکت می‌کند.

اگر روکش مناسب نباشد، خیلی زود شل می‌شود و در نهایت از بین می‌رود‌. دندانپزشک شما می‌تواند روکش را بچسباند اما وقتی روکش از بین می‌رود، در بعضی مواقع باید تعویض شود. گاهی اوقات ممکن است بتوانید چند سال دیگر با همان روکش دوام بیاورید اما در بیشتر موارد، وقتی پیوند اولیه شکسته شد، باید روکش جدیدی دوباره بر روی دندان نصب شود.

اکثر دندانپزشکان می‌گویند روکش دندان را هر پنج تا هشت سال عوض کنید، اما اگر روکش شما خیلی خوب روی دندان قرار بگیرد، حداقل بیشتر از ده سال برای شما کار می‌کند و دیگر نیازی به جایگزینی نخواهد بود.

چه عواملی بر طول عمر روکش تاثیر دارند؟

اگر روکش دندان گذاشته‌اید باید به چند نکته که در قسمت زیر آورده شده است توجه داشته باشید اما مراقبت‌های مورد نیاز روکش دندان فقط محدود به موارد زیر نمی‌شوند:

• عادت‌های بد ساییدن یا فشار دادن دندان‌ها باعث خرابی آن‌ها می‌شود! محافظ دندان شبانه راهی عالی برای محافظت از روکش و یکپارچگی بقیه دندان‌های شماست.
• همچنین باید از خرد کردن یخ و مواد غذایی سخت مانند آبنبات‌های سفت خودداری کنید. بهداشت دهان و دندان با بی‌توجهی به امور روزانه مراقبت از دهان و یا دقیق نبودن آن، به راحتی باعث از دست رفتن زودرس روکش دندان می‌شود. تمام دندان‌های شما به مراقبت مناسب نیاز دارند چون پوسیدگی در ساختار طبیعی دندان زیر روکش ایجاد می‌شود.
• مواد استفاده شده: فلز نسبت به پرسلن و سرامیک برای روکش دندان از دوام بیشتری برخوردار است. برای روکش به خصوص برای حفظ زیبایی دندان‌های جلو از روکش پرسلن بیشتر استفاده می‌شود.

روکش‌ها یک روش درمانی بسیار رایج هستند چون قادر به حل بسیاری از مسائل مختلف دندانپزشکی هستند. با دندانپزشک خود صحبت کنید تا بهترین نوع روکش را برای شما انتخاب کند.